Wielka Brytania

Mimo apeli, by z racji restrykcji przeciwepidemicznych hołd zmarłemu księciu Filipowi oddawać online albo przekazując datki jednej z organizacji charytatywnych, którym patronował, przed Pałacem Buckingham w Londynie przez całą sobotę stała kolejka osób składających kwiaty.

Niektórzy specjalnie w tym celu przyjechali z innych miast.

Wobec nieskuteczności apeli, by nie przynosić kwiatów, służby porządkowe ustawiły wzdłuż ogrodzenia Pałacu Buckingham barierkę, za którą wpuszczały stojące w kolejce osoby w takim tempie, by zachowany został bezpieczny dystans.

"To niezwykle ważny moment w brytyjskiej historii, dla powojennego pokolenia bardziej znaczący będzie tylko ten, kiedy królowa odejdzie. Przez te prawie 100 lat, które minęło od momentu, kiedy książę Filip się urodził, doszło do ogromnych zmian społecznych na świecie i w Wielkiej Brytanii, ale od wczesnych lat 50. rodzina królewska - królowa i książę Filip - była niezmiennym elementem, a teraz ta era się kończy. Ale zarazem wszyscy, którzy tu przychodzą, by oddać hołd rozumieją też, jak ogromnie trudny jest to moment dla królowej i dla całej rodziny" - powiedział PAP Harry Taylor, dziennikarz lokalnej gazety "Camden New Journal".

"Książę odgrywał dużą rolę w życiu królowej, a królowa - w naszym życiu. Od zawsze była w życiu pokolenia naszych rodziców i naszym też. To bardzo smutne. Przynajmniej tyle możemy zrobić dla królowej, że tu przyjdziemy. Albo napiszemy na Facebooku" - powiedziała nastolatka Mia.

Chris wraz z kilkuletnim synem przyjechał z oddalonego o około dwie godziny drogi od Londynu Wolverhampton specjalnie po to, żeby złożyć kwiaty pod Pałacem Buckingham. Jak mówi, miał okazję kiedyś widzieć księcia Filipa na żywo - kilkanaście lat temu podczas targów rolnych Royal Three Counties Show.

Specjalnie do Londynu przyjechał też - wraz z żoną i trójką małych dzieci - Peter Andrews z Manchesteru. "Wyjechaliśmy dziś wcześnie rano, żeby tu przyjechać ze względu na królową, bo ona jest fantastyczną osobą. Jest inspiracją dla wszystkich, jest jak babcia dla całego kraju, a książę był jak dziadek" - mówi PAP.

Zapytany, jak jako osoba czarnoskóra odnosi się do sugestii księcia Harry'ego i księżnej Meghan na temat rasizmu w rodzinie królewskiej, odpowiedział, że nie zgadza się z tym, w jaki sposób oni to przedstawili. "Być może jest czas na większą różnorodność, ale oni zapominają, że są częścią rodziny, a sprawy rodzinne trzeba załatwiać w rodzinie, a nie publicznie. Ale teraz nie jest na to czas, teraz jest czas żałoby" - podkreśla.

Książę Filip był małżonkiem królowej Elżbiety II przez ponad 73 lata. Zmarł w piątek rano na dwa miesiące przed swoimi setnymi urodzinami.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

By

Daniel Świderski Wielka Brytania 2021-04-11

Brytyjski premier Boris Johnson nie weźmie udziału w zaplanowanym na przyszłą sobotę, 17 kwietnia, pogrzebie księcia Filipa, a swoje miejsce odda komuś z rodziny królewskiej - poinformowało w sobotę wieczorem biuro szefa rządu.

Wcześniej w sobotę Pałac Buckingham poinformował, że pogrzeb męża królowej Elżbiety II, będzie dostosowany do obowiązujących restrykcji przeciwepidemicznych.

"W efekcie przepisów koronawirusowych w pogrzebie Jego Wysokości Księcia Filipa, Księcia Edynburga, może wziąć udział tylko 30 osób. Premier przez cały czas chce postępować zgodnie z tym, co jest najlepsze dla królewskiego domu, dlatego, aby umożliwić (udział) jak największej liczbie członków rodziny, nie będzie uczestniczył w pogrzebie w sobotę" - przekazało biuro Johnsona.

Lista uczestników pogrzebu ma zostać ogłoszona w czwartek. Jak się oczekuje znajdą się na niej wszystkie dzieci i wnuki księcia, w tym książę Harry, który od czasu rezygnacji z pełnienia obowiązków członka rodziny, mieszka w USA. Natomiast jego żona, księżna Meghan, w związku z tym, że jest w ciąży, nie przyleci na pogrzeb.

Ceremonia pogrzebowa odbędzie się w kaplicy św. Jerzego na zamku w Windsorze w sobotę o godz. 15. Pałac Buckingham wyrażając smutek związany z tym, że w obecnej sytuacji pogrzeb będzie niedostępny dla szerszego grona osób, zaapelował, by nie przyjeżdżać do Windsoru, lecz oglądać ceremonię w telewizji.

Książę Filip zmarł w piątek rano na zamku w Windsorze w wieku 99 lat. Małżonkiem królowej był przez ponad 73 lata.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

By

Daniel Świderski Wielka Brytania 2021-04-11

Pogrzeb księcia Filipa odbędzie się prawdopodobnie w kaplicy św. Jerzego na zamku w Windsorze - podała w piątek stacja Sky News. Jak dodała, po południu brytyjski rząd zbierze się, by przedyskutować kwestię uroczystości żałobnych i pogrzebu.

99-książę Filip, mąż królowej Elżbiety II, zmarł w piątek rano na zamku w Windsorze, do którego powrócił 16 marca po miesięcznym pobycie w dwóch londyńskich szpitalach.

Jak relacjonują brytyjskie media, zarówno przed zamkiem w Windsorze, jak i przed Pałacem Buckingham w Londynie ludzie składają kwiaty, choć Pałac Buckingham sugeruje, by z racji restrykcji koronawirusowych nie gromadzić się, a kondolencje przekazywać przez internet albo wpłacać datki na rzecz jednej z organizacji charytatywnych, którym książę Filip patronował

Na ogrodzeniu Pałacu Buckingham wczesnym popołudniu wywieszono komunikat informujący o śmierci księcia. Na wszystkich budynkach państwowych flagi zostały opuszczone do połowy masztu. (PAP)

By

Daniel Świderski Wielka Brytania 2021-04-10

99 uderzeniami dzwonów w Opactwie Westminsterskim, upamiętniającymi każdy rok jego życia, oddano w piątek po południu hołd zmarłemu kilka godzin wcześniej księciu Filipowi, małżonkowi królowej Elżbiety II.

Natomiast w sobotę w południe pamięć księcia zostanie uczczona serią salutów armatnich w Londynie, Edynburgu, Cardiff, Belfaście, w bazach Royal Navy, na okrętach na morzu oraz w Gibraltarze.

Na razie nie podano, kiedy odbędzie się pogrzeb księcia Filipa, ale wiadomo, że pochowany zostanie w kaplicy św. Jerzego na zamku w Windsorze. Pogrzeb nie będzie miał charakteru państwowego, lecz ceremonialny i odbędzie się zgodnie z restrykcjami epidemicznymi. To oznacza, że będzie mogło w nim uczestniczyć maksymalnie 30 osób.

Choć szczegóły pogrzebu nie zostały ogłoszone, poinformowano, że w pogrzebie nie będą mogły wziąć udziału zwykli obywatele. Pałac Buckingham zaapelował także, by z racji zagrożenia epidemicznego nie zbierać się przed rezydencjami królewskimi i nie składać kwiatów, ale niezależnie od tego, sporo ludzi przybyło w ciągu dnia zwłaszcza pod pałac Buckingham i zamek w Windsorze.

Jak podają brytyjskie media, na pogrzeb swojego dziadka prawdopodobnie przyleci książę Harry, który od czasu rezygnacji z pełnienia obowiązków członka rodziny królewskiej nie był w Wielkiej Brytanii. Byłaby to także pierwsza okazja do jego spotkania z resztą rodziny królewskiej po wyemitowanym na początku marca budzącym kontrowersje wywiadzie, którego wraz z żoną Meghan udzielił amerykańskiej dziennikarce Oprah Winfrey.

W poniedziałek, dzień wcześniej niż to było planowane, z przerwy wielkanocnej powróci Izba Gmin. Jedynym planowanym na ten dzień punktem ma być oddanie hołdu księciu. Partie polityczne zawiesiły do odwołania kampanię przed majowymi wyborami lokalnymi w Anglii oraz wyborami do parlamentów Szkocji i Walii.

Do następnego dnia po pogrzebie do połowy masztu będą opuszczone wszystkie flagi na budynkach państwowych. Jedynym wyjątkiem jest flaga królewska na zamku w Windsorze, która jako symbol ciągłości monarchii, w rezydencji, gdzie monarchini akurat przebywa, nigdy nie jest opuszczana do połowy masztu.

Książę Filip zmarł w piątek rano na zamku w Windsorze na dwa miesiące przed swoimi setnymi urodzinami. Mężem Elżbiety II był przez 73 lata.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

By

Daniel Świderski Wielka Brytania 2021-04-10

Dziewiętnastu funkcjonariuszy policji odniosło obrażenia w zamieszkach w czwartek wieczorem w Belfaście, wskutek czego liczba policjantów rannych w trwających od kilku dni aktach przemocy w Irlandii Północnej wzrosła do 74 - poinformowała w piątek tamtejsza policja PSNI.

W trakcie czwartkowych zamieszek policja po raz pierwszy od sześciu lat użyła armatek wodnych, aby rozproszyć tłum.

Jak powiedział podkomisarz Jonathan Roberts z PSNI, ataki wymierzone w policjantów trwały przez kilka godzin po obu stronach płotów oddzielających dzielnice lojalistyczne (zamieszkane przez zwolenników utrzymania Irlandii Płn. w składzie Zjednoczonego Królestwa) od republikańskich (zamieszkanych przez zwolenników połączenia się Irlandii Płn. z Irlandią), a uczestnicy zamieszek obrzucali policjantów butelkami z benzyną, petardami i kamieniami. Jak dodał, większość obrażeń doznanych przez funkcjonariuszy to uszkodzenia słuchu z powodu petard, ale jedna z policjantek doznała złamania kości stopy.

Zamieszki w różnych miastach Irlandii Północnej, dotychczas głównie w dzielnicach lojalistycznych, trwają od początku zeszłego tygodnia. Ich bezpośrednią przyczyną była decyzja północnoirlandzkiej prokuratury, by nie postawić nikomu zarzutów w związku z pogrzebem wysokiego rangą bojownika Irlandzkiej Armii Republikańskiej (IRA), w którym - mimo restrykcji przeciwepidemicznych - uczestniczyło ok. 2000 osób, w tym 24 polityków republikańskiej partii Sinn Fein.

Spotęgowało to narastające od kilkunastu tygodni wśród unionistów i lojalistów niezadowolenie z protokołu w sprawie Irlandii Północnej, który jest częścią umowy o regulującej relacje Zjednoczonego Królestwa z UE po brexicie. Dokument ten faktycznie stworzył granicę celną między tą prowincją a resztą państwa. Efektem są zarówno problemy z dostawami towarów do Irlandii Północnej, jak i obawy unionistów i lojalistów o to, że ta sytuacja zagrozi politycznemu status quo.

Najpoważniejszy przebieg miały zamieszki w środowy wieczór, gdy w zachodniej części Belfastu porwany i podpalony został miejski autobus. PSNI określiła to jako najgorsze od lat akty przemocy w Irlandii Północnej.

W piątek Roberts powiedział też, że PSNI nie uważa, by akty przemocy z ostatnich kilku dni były inspirowane przez lub przeprowadzane w imieniu którejś z paramilitarnych grup. Wcześniej organizacja skupiająca lojalistyczne bojówki zapewniła w oświadczeniu, że żadna z nich nie jest ani bezpośrednio, ani pośrednio zaangażowania w trwające akty przemocy.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

By

Daniel Świderski Wielka Brytania 2021-04-10

Od piątku wszyscy mieszkańcy Anglii mogą dwa razy w tygodniu wykonywać za darmo szybkie testy antygenowe na obecność koronawirusa, niezależnie od tego, czy wykazują objawy zakażenia, czy też nie.

Zestawy do wykonywania szybkich testów można zamówić przez internet z dostawą do domu, są dostępne w lokalnych punktach przeprowadzania testów, w niektórych aptekach oraz w punktach przeprowadzania testów w zakładach pracy i w szkołach.

"Oprócz udanego programu szczepień, szybkie testy będą jedną z naszych najskuteczniejszych broni w walce z tym wirusem i zapewnią nam możliwość ostrożnego ponownego otwarcia naszej gospodarki i tych części życia, za którymi wszyscy tęsknimy. Brytyjczycy podjęli ogromny wysiłek w czasie trwania pandemii i jestem przekonany, że zrobią to samo teraz, korzystając z oferty bezpłatnych szybkich testów" - powiedział minister zdrowia Matt Hancock.

Brytyjski rząd chce, by samodzielne przeprowadzanie szybkich testów antygenowych stało się rutyną i w związku z tym rozpoczął w piątek kampanię reklamową przekonującą do korzystania z tej możliwości. Masowe testowanie ma na celu wykrywanie osób bez objawów, bo około jedna trzecia osób zakażonych ich nie wykazuje i może nieświadomie roznosić wirusa.

Każda osoba, u której szybki test da wynik pozytywny, będzie musiała poddać się wraz z domownikami izolacji. Następnie może zamówić test typu PCR, zwykle stosowany w przypadkach objawowych, który zostanie wysłany do laboratorium w celu analizy. Jeżeli wynik drugiego testu będzie negatywny, kwarantanna zostanie natychmiast zakończona i można powrócić do normalnej aktywności.

Na początku tego roku brytyjski rząd w ramach planu wznowienia zajęć stacjonarnych w szkołach zaoferował szybkie testy antygenowe dla uczniów i pracowników szkół średnich. W lutym program ten został rozszerzony na rodziny wszystkich dzieci w wieku szkolnym i akademickim w Anglii. Zestawy do samodzielnego wykonywania testów zaoferowano również tym, którzy w czasie epidemii nie mogą pracować z domu. Program testowania w szkołach, w połączeniu z szerszym ich stosowaniem w miejscach pracy, doprowadził do skoku liczby wykonywanych testów w Anglii. W połowie lutego było to ok. 250 tys. dziennie, a pod koniec marca liczba ta wzrosła do ponad miliona dziennie.

Rozpoczęty w piątek program powszechnych testów jest faktycznie długo opóźnianą "Operacją Moonshot", którą Hancock obiecał już latem zeszłego roku. Jak wówczas mówił, celem jest wykonywanie 10 milionów szybkich testów dziennie, a koszt całej operacji szacuje się na 100 miliardów funtów.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

By

Daniel Świderski Wielka Brytania 2021-04-09

Brytyjski książę Filip, mąż królowej Elżbiety II, zmarł w piątek rano na zamku w Windsorze w wieku 99 lat - poinformował Pałac Buckingham. Mężem monarchini był przez ponad 73 lata.

"Z głębokim smutkiem Jej Wysokość Królowa ogłosiła śmierć swojego ukochanego męża, Jego Królewskiej Wysokości Księcia Filipa, Księcia Edynburga. Jego Królewska Wysokość odszedł spokojnie dziś rano na zamku Windsor. Rodzina Królewska łączy się z ludźmi na całym świecie w żałobie po jego stracie" - napisano wydanym krótko po południu w komunikacie Pałacu Buckingham. To ogłoszenie zostało niedługo później wywieszone na ogrodzeniu Pałacu.

Książę Filip w połowie marca powrócił na zamek w Windsorze, gdzie wraz królową spędzał większość czasu od wybuchu pandemii koronawirusa, po trwającym miesiąc pobycie w dwóch londyńskich szpitalach. Jak początkowo podawano, przyjęcie księcia do szpitala miało charakter profilaktyczny, później jednak poinformowano o infekcji, a następnie o zabiegu w związku z istniejącą wcześniej dolegliwością serca. Miesięczny pobyt w szpitalu był najdłuższym w jego życiu. Jednak mimo że w ostatnich latach Filip coraz częściej miał problemy zdrowotne, jego ogólna kondycja - zważywszy na wiek - była bardzo dobra. Zaledwie dwa lata temu zrezygnował z samodzielnego prowadzenia samochodu.

Hołd księciu Filipowi oddali w piątek brytyjski premier Boris Johnson, lider opozycji Keir Starmer, szefowie rządów Szkocji, Walii i Irlandii Północnej, a także wielu innych polityków. "Książę Filip zaskarbił sobie sympatię pokoleń tu, w Wielkiej Brytanii, w całej Wspólnocie Narodów i na całym świecie. (...) Pamiętamy księcia za to wszystko, a przede wszystkim za jego niezłomne wsparcie dla Jej Królewskiej Mości. Nie tylko jako małżonek monarchini, który towarzyszył jej każdego dnia jej panowania, ale jako jej mąż, jej siła i opoka przez ponad 70 lat" - powiedział Johnson, przypominając o wojennych zasługach księcia, jego pomocy w kierowaniu sprawami monarchii, zaangażowanie w ochronę przyrody i działalność licznych organizacji charytatywnych.

"Najlepiej zapamiętany zostanie za swoje niezwykłe oddanie i poświęcenie na rzecz Królowej. Przez ponad siedem dekad był u jej boku. Ich małżeństwo było symbolem siły, stabilności i nadziei, nawet gdy świat wokół nich się zmieniał - jak ostatnio podczas pandemii. To było partnerstwo, które zainspirowało miliony w Wielkiej Brytanii i poza nią" - oświadczył lider opozycyjnej Partii Pracy.

Hołd zmarłemu księciu oddają także Brytyjczycy, składając kwiaty przed Pałacem Buckingham i zamkiem w Windsorze, choć Pałac sugeruje, by z racji restrykcji koronawirusowych nie gromadzić się, a kondolencje przekazywać przez internet albo wpłacać datki na rzecz jednej z organizacji charytatywnych, którym książę Filip patronował. W piątek późnym popołudniem brytyjski rząd ma się zebrać, aby przedyskutować sprawę pogrzebu księcia w czasie restrykcji. Jak podała stacja Sky News, odbędzie się on w kaplicy św. Jerzego na zamku w Windsorze, bez udziału szerszej publiczności. Do następnego dnia po pogrzebie, flagi na wszystkich budynkach państwowych pozostaną opuszczone do połowy masztu.

Filip wycofał się z życia publicznego w 2017 r. Po raz ostatni był widziany publicznie w lipcu 2020 roku przy okazji przekazania ceremonialnej roli szefa The Rifles, pułku piechoty brytyjskiej armii, w ręce swojej synowej, księżnej Camilli.

Książę Filip, który 10 czerwca skończyłby 100 lat, był najdłużej żyjącym mężczyzną w historii brytyjskiej rodziny królewskiej i trzecią najdłużej żyjącą osobą – po Alicji, księżnej Gloucester, ciotce Elżbiety II, oraz Elżbiecie Bowes-Lyon, czyli matce obecnej monarchini. Był najdłużej żyjącym małżonkiem brytyjskiego monarchy, a wraz z Elżbietą II stali się jedyną parą królewską w historii brytyjskiej monarchii, która doczekała 70. rocznicy ślubu. Oprócz czwórki dzieci miał ośmioro wnuków i dziesięcioro prawnuków.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

By

Daniel Świderski Wielka Brytania 2021-04-09

Brytyjczycy mogą zacząć myśleć o rezerwowaniu letnich wakacji za granicą - powiedział w piątek minister transportu Grant Shapps. Wcześniej jego resort przedstawił plany na jakich zasadach będą mogły zostać wznowione podróże zagraniczne.

"Nie mówię ludziom, że nie powinni teraz rezerwować wakacji, to pierwszy raz od wielu miesięcy, kiedy mogę to powiedzieć. Myślę, że każdy, kto to robi, rozumie, że istnieje ryzyko związane z koronawirusem. Po raz pierwszy ludzie mogą zacząć myśleć o odwiedzaniu bliskich za granicą, a może o letnich wakacjach, ale robimy to bardzo, bardzo ostrożnie, ponieważ nie chcemy widzieć powrotu koronawirusa w tym kraju" - powiedział Shapps w rozmowie ze Sky News.

Shapps odniósł się też do kosztów związanych z przeprowadzeniem testów przed wyjazdem i po powrocie, co nadal będzie wymagane, nawet w przypadku podróży do krajów oznaczonych na zielono, czyli tych, w których sytuacja epidemiczna jest najlepsza.

"Koszty są z pewnością powodem troski. Jest to jeden z czynników w tym roku. Musimy pogodzić się z tym, że nadal mamy do czynienia z globalną pandemią. Musimy być ostrożni i obawiam się, że wiąże się to z koniecznością przeprowadzenia testów i podobnych działań. Ale podejmuję działania, aby obniżyć koszty tych testów i przyglądam się kilku innowacyjnym rzeczom, które możemy zrobić. Np. czy możemy pomóc w dostarczaniu testów antygenowych, które ludzie muszą wykonać przed opuszczeniem kraju, w którym się znajdują, aby powrócić do Wielkiej Brytanii, a także obniżyć koszty testów po powrocie do domu, jeśli chodzi o zieloną kategorię" - mówił minister.

Jego resort potwierdził w piątek, że kraje zostaną oznaczone kolorami zielonym, żółtym i czerwonym, w zależności od stopnia zagrożenia epidemicznego. Przyjeżdżający z krajów oznaczonych na zielono będą musieli wykonać test przed podróżą, a także jeden test typu PCR nie później niż w drugim dniu po przyjeździe, ale - o ile nie wykaże on obecności wirusa - nie będą musieli odbywać kwarantanny.

Przyjazd z kraju oznaczonego na żółto łączy się z obowiązkiem wykonania testu przed podróżą, dwóch testów PCR w drugim i ósmym dniu po przyjeździe oraz 10-dniową kwarantanną w domu, która może zostać skrócona w przypadku jeszcze jednego testu, nie wcześniej niż w piątym dniu. Przyjazd z kraju oznaczonego na czerwono wymaga, oprócz testów, płatnej 10-dniowej kwarantanny w wyznaczonych przez władze hotelach.

Jednak decyzja w sprawie tego, czy wznowienie podróży zagranicznych będzie możliwe od 17 maja, tak jak to wstępnie jest planowane, ogłoszona zostanie dopiero na początku maja. Wtedy też podane zostanie, do której kategorii zostaną przypisane poszczególne państwa. Obecnie podróże zagraniczne są zakazane, z wyjątkiem kilku uzasadnionych przyczyn, takich jak praca, nauka, leczenie czy ważne sprawy rodzinne.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

By

Daniel Świderski Wielka Brytania 2021-04-09

Jeden z najbogatszych ludzi Wielkiej Brytanii został zamordowany na terenie własnej posiadłości - poinformowała w czwartek policja. 83-letni Richard Sutton był m.in. właścicielem dwóch pięciogwiazdkowych hoteli w centrum Londynu i szeregu innych nieruchomości.

Do zdarzenia doszło w środę wieczorem na terenie posiadłości Suttona w hrabstwie Dorset na południu Anglii. Mężczyzna został śmiertelnie dźgnięty nożem, zaś towarzysząca mu kobieta - jego długoletnia partnerka życiowa -, została ciężko ranna i przebywa obecnie w szpitalu w Bristolu. Jej stan jest oceniany jako krytyczny.

W Londynie aresztowano w związku z podejrzeniem morderstwa 34-letniego mężczyznę z miejscowości Gillingham w hrabstwie Dorset. Został on przewieziony do szpitala w związku obrażeniami, które nie zagrażają jego życiu. Jak podała policja, ofiara oraz domniemany sprawca się znali.

W ubiegłorocznej edycji rankingu najbogatszych mieszkańców Wielkiej Brytanii - Sunday Times Rich List - Sutton zajął 435. miejsce, a jego majątek oszacowano na 301 milionów funtów. Należały do niego m.in. pięciogwiazdkowe hotele Sheraton Grand i Athenaeum w centrum Londynu, a także szereg posiadłości ziemskich. (PAP)

By

Daniel Świderski Wielka Brytania 2021-04-09

Brexit stworzył "realne problemy" w Irlandii Północnej, ale przemoc nie jest sposobem na ich rozwiązanie - oświadczył w czwartek brytyjski minister ds. Irlandii Północnej Brandon Lewis. Tamtejsza policja ocenia, że tak poważnych aktów przemocy nie było od wielu lat.

Lewis pojechał w czwartek do Belfastu w reakcji na zamieszki, które od kilku dni trwają w północnoirlandzkich miastach, a w środę przybrały najpoważniejszą dotychczas formę. W zachodniej części Belfastu został uprowadzony, a następnie spalony miejski autobus. Przez cały wieczór policjanci byli obrzucani butelkami z benzyną, na ulicach podpalano opony i kosze na śmieci, a w trakcie pracy zaatakowany został fotoreporter gazety "Belfast Telegraph".

"Naprawdę dobrze widzieć, że wszystkie pięć partii zbliża się do siebie, jasno mówiąc, że przemoc jest nie do przyjęcia. Będę pierwszym, który przyzna, że w ciągu pierwszych kilku miesięcy roku istniały realne problemy związane z tym, jak protokół wpłynął na ludzi, zarówno jako konsumentów, jak i tych w społeczności lojalistów i unionistów" - powiedział Lewis.

Wspomniany przez niego protokół w sprawie Irlandii Północnej, który jest częścią umowy o warunkach brexitu, faktycznie stworzył granicę celną między tą prowincją a resztą Zjednoczonego Królestwa. Efektem tego są zarówno problemy z dostawami towarów do Irlandii Północnej, jak i obawy unionistów i lojalistów, czyli zwolenników utrzymania prowincji pod zwierzchnictwem Londynu, o to, że ta sytuacja zagraża politycznemu status quo.

Tę napiętą od kilkunastu tygodni atmosferę spotęgowała zeszłotygodniowa decyzja północnoirlandzkiej prokuratury, by nie postawić nikomu zarzutów w związku z pogrzebem wysokiego rangą bojownika Irlandzkiej Armii Republikańskiej (IRA), w którym - mimo restrykcji przeciwepidemicznych - uczestniczyło ok. 2000 osób, w tym 24 polityków Sinn Fein. To po tej decyzji w zeszłym tygodniu w lojalistycznych dzielnicach zaczęły wybuchać zamieszki.

Lewis podkreślił, że przemoc nie jest rozwiązaniem problemów. "Sposobem radzenia sobie z tymi sprawami jest demokratyczny i dyplomatyczny proces polityczny. Nie ma legitymizacji dla przemocy, aby poradzić sobie z którymkolwiek z tych problemów. To nie służy niczyjej sprawie bez względu na to, jakie są ich obawy w jakiejkolwiek kwestii" - podkreślił.

Wcześniej we wspólnym oświadczeniu akty przemocy potępiło pięć partii, reprezentujących zarówno społeczność protestancką i katolicką, które tworzą rząd północnoirlandzki. "Chociaż nasze stanowiska polityczne są bardzo różne w wielu kwestiach, wszyscy jesteśmy zjednoczeni w naszym poparciu dla prawa i porządku. Ataki na policjantów, służby publiczne i społeczności są godne ubolewania i muszą się skończyć. Destrukcja, przemoc i groźba przemocy są całkowicie nie do przyjęcia i nie do usprawiedliwienia, bez względu na to, jakie obawy mogą istnieć w społecznościach" - napisano.

Jak podała PSNI, północnoirlandzka policja, obrażenia w nich odniosło do tej pory 55 funkcjonariuszy, z czego ośmiu w środę wieczorem. Według Jonathana Robertsa, zastępcy komendanta głównego PSNI, uczestniczyło w nich po obu stronach - lojalistycznej i republikańskiej - ok. 600 osób i obie strony się do nich wcześniej przygotowywały. "Zamieszki minionej nocy były na skalę, jakiej nie widzieliśmy w Belfaście ani w całej Irlandii Północnej od lat" - ocenił.

Poinformował on także, że w zamieszkach ponownie uczestniczyli nieletni. Policja już wcześniej ostrzegała, że grupy przestępcze odpowiedzialne za podsycanie zamieszek wciągają w nie nawet kilkunastoletnie dzieci. Wśród 10 aresztowanych do tej pory osób byli 13- i 14-latek.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

By

Daniel Świderski Wielka Brytania 2021-04-09

Brytyjski rząd dopiero na początku maja ogłosi, czy wznowienie podróży zagranicznych od 17 maja będzie możliwe, wtedy też poda, które kraje zostaną oznaczone kolorami zielonym, żółtym i czerwonym - poinformowało w piątek ministerstwo transportu.

Ministerstwo potwierdziło wcześniejsze doniesienia mediów, że kraje zostaną oznaczone kolorami: zielonym, żółtym i czerwonym, w zależności od stopnia zagrożenia epidemicznego. Kluczowymi czynnikami decydującymi o przypisaniu ich do poszczególnych kategorii będą: odsetek zaszczepionej populacji, wskaźnik zapadalności, rozpowszechnienie wariantów budzących obawy oraz dostęp danego kraju do wiarygodnych danych naukowych i sekwencjonowania kodu genetycznego wirusa.

Przyjeżdżający z krajów oznaczonych na zielono będą musieli wykonać test przed podróżą, a także jeden test typu PCR nie później niż w drugim dniu po przyjeździe, ale - o ile nie wykaże on obecności wirusa - nie będą musieli odbywać kwarantanny. Przyjazd z kraju oznaczonego na żółto łączy się z obowiązkiem wykonania testu przed podróżą, dwóch testów PCR w drugim i ósmym dniu po przyjeździe oraz 10-dniową kwarantanną w domu, która może zostać skrócona w przypadku jeszcze jednego testu, nie wcześniej niż w piątym dniu. Przyjazd z kraju oznaczonego na czerwono wymaga, oprócz testów, płatnej 10-dniowej kwarantanny w wyznaczonych przez władze hotelach.

Dodatkowo wprowadzona zostanie "zielona lista obserwacyjna", na którą trafią kraje zagrożone przeniesieniem z kategorii zielonej na żółtą. Ma to dać podróżnym rozeznanie, w przypadku których krajów trzeba się liczyć ze zmianą zasad. Ponadto zniesiony zostanie obowiązek wypełniania formularza, na którym trzeba podać powód wyjazdu za granicę.

Obecnie podróże zagraniczne są zakazane, z wyjątkiem kilku uzasadnionych przyczyn, takich jak praca, nauka, leczenie czy ważne sprawy rodzinne, a powód wyjazdu trzeba wskazać we wspomnianym formularzu. Wszyscy przyjeżdżający z zagranicy muszą mieć negatywny wynik testu na obecność koronawirusa, a po przyjeździe odbyć 10-dniową kwarantannę, w czasie której muszą wykonać dwa kolejne testy. W przypadku przyjazdów z krajów z "czerwonej listy", a w Szkocji w przypadku wszystkich przyjazdów, kwarantannę trzeba odbyć na własny koszt we wskazanych przez władze hotelach.

W ramach przestawionego przez premiera Borisa Johnsona planu wychodzenia z lockdownu w Anglii, podróże zagraniczne mogłyby zostać wznowione najwcześniej w trzecim etapie, który zaplanowany jest na 17 maja, ale w związku z tym, że sytuacja w Europie się pogorszyła, brytyjski rząd unika wiążących obietnic.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

By

Daniel Świderski Wielka Brytania 2021-04-09

Północnoirlandzka policja użyła w czwartek wieczorem - po raz pierwszy od sześciu lat - armatek wodnych, by rozpędzić uczestników zamieszek w Belfaście. To kolejna noc, w trakcie której w Irlandii Północnej dochodzi do aktów przemocy.

W czwartek zamieszki wybuchły ponownie w zachodniej części Belfastu, ale tym razem - jak poinformowała minister sprawiedliwości Naomi Lang, głównymi ich inicjatorami byli nacjonaliści, czyli zwolennicy przyłączenia Irlandii Północnej do Irlandii. W stronę funkcjonariuszy policji poleciały z ich strony butelki z benzyną, petardy i kamienie.

Poprzedniego wieczora w zachodnim Belfaście, ale w lojalistycznej dzielnicy Shankill, porwany i podpalony został autobus miejski. Środowe zamieszki północnoirlandzka policja określiła jako najgorsze od lat w Irlandii Północnej.

Zamieszki w różnych miastach Irlandii Północnej, dotychczas głównie w dzielnicach lojalistycznych, trwają od początku zeszłego tygodnia. Ich bezpośrednią przyczyną była decyzja północnoirlandzkiej prokuratury, by nie postawić nikomu zarzutów w związku z pogrzebem wysokiego rangą bojownika Irlandzkiej Armii Republikańskiej (IRA), w którym - mimo restrykcji przeciwepidemicznych - uczestniczyło ok. 2000 osób, w tym - 24 polityków republikańskiej partii Sinn Fein.

Spotęgowało to narastające od kilkunastu tygodni wśród unionistów i lojalistów, czyli zwolenników utrzymania prowincji pod zwierzchnictwem Londynu, niezadowolenie z protokołu w sprawie Irlandii Północnej, który jest częścią umowy o regulującej relacje Zjednoczonego Królestwa z UE po brexicie. Dokument ten faktycznie stworzył granicę celną między tą prowincją a resztą państwa. Efektem tego są zarówno problemy z dostawami towarów do Irlandii Północnej, jak i obawy unionistów i lojalistów o to, że ta sytuacja zagraża politycznemu status quo.

W czwartek do Belfastu przyjechał brytyjski minister ds. Irlandii Północnej Brandon Lewis, który przyznał, że brexit stworzył "realne problemy" w Irlandii Północnej, ale podkreślił, że przemoc nie jest sposobem na ich rozwiązanie. Wcześniej we wspólnym oświadczeniu akty przemocy potępiło pięć partii, reprezentujących zarówno społeczność protestancką i katolicką, które tworzą rząd północnoirlandzki. "Chociaż nasze stanowiska polityczne są bardzo różne w wielu kwestiach, wszyscy jesteśmy zjednoczeni w naszym poparciu dla prawa i porządku" - napisano.

Zaniepokojenie sytuacją w Irlandii Północnej wyraziła także administracja prezydenta USA Joe Bidena, który z racji irlandzkich korzeni jest bardzo zaangażowany w sprawę podtrzymania procesu pokojowego. "Jesteśmy zaniepokojeni przemocą w Irlandii Północnej i przyłączamy się do apeli brytyjskich, irlandzkich i północnoirlandzkich przywódców o spokój. Pozostajemy niezłomnymi zwolennikami bezpiecznej i dostatniej Irlandii Północnej, w której wszystkie społeczności mają prawo głosu i korzystają ze zdobyczy ciężko wywalczonego pokoju" - powiedziała Jen Psaki, rzeczniczka prasowa Białego Domu.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

By

Daniel Świderski Wielka Brytania 2021-04-09