Matt Metal


Matt Metal


Miedzynarodowy Dzien Pokoju i Porozumienie Wielkopiątkowe (Good Friday Agreement)

 Miedzynarodowy Dzien Pokoju i Porozumienie Wielkopiątkowe (Good Friday Agreement)

Czy to trudny dokument? Na pewno. Czy się go łatwo czyta? Raczej nie. Wydaje mi się wielce prawdopodobne, że niewielu z nas miało okazję go przeczytać. A jednak ten dokument ma tak ogromne znaczenie historyczne. W trakcie weekendu, aby zrozumieć złożoność "irlandzkiej kwestii backstopu" (Irish backstop) postanowiłem przeczytać Porozumienie Wielkopiątkowe, czyli tak zwany Good Friday Agreement. Dlaczego? Ponieważ pojawia się ono w tak wielu rozmowach i może być kluczowym czynnikiem decydującym o odejściu Wielkiej Brytanii z UE, z umową lub bez niej.

Jestem całkiem pewien, że przed referendum UE "kwestia irlandzka" nie była szeroko dyskutowana. W rzeczywistości tylko około 5 % czasu antenowego poświęcono na ten konkretny problem. Zastanawiam się, czy wynik referendum był inny, gdybyśmy zdali sobie sprawę z implikacji i potencjalnych konsekwencji Porozumienia Wielkopiątkowego, w momencie gdyby nie było ono chronione. 

Jest wiele rzeczy, które przeszły mi przez głowę podczas czytania tego dokumentu: burzliwa historia, podziały, nienawiść, ale także świadomość, że pojednanie i pokój są potrzebne, aby wszyscy, pomimo ich przeszłości, pochodzenia mogli normalnie funkcjonować.  

Dla mnie osobiście najważniejsze są pierwsze strony. Nadają one ton porozumieniu, które ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia utrzymania pokoju na wyspie Irlandii. Deklaracja poparcia mówi o historycznej szansie na nowy początek. Uznano w niej również ogrom cierpienia, do których tenże konflikt się przyczynił. Muszę przyznać, że nigdy nie natknąłem się na słowo spuścizna (po angielsku – legacy), które zostało użyte w podobnym kontekście.

Porozumienie Wielkopiątkowe wyraźnie stanowi o całkowitym i bezwzględnym zaangażowaniu na rzecz wyłącznie demokratycznych i pokojowych środków rozwiązywania różnic w kwestiach politycznych oraz o naszym sprzeciwie wobec jakiegokolwiek użycia lub groźby użycia siły przez innych w jakimkolwiek celu politycznym, czy to w odniesieniu do tego porozumienia, czy też w inny sposób.

Dzisiaj (21 września) obchodzimy Międzynarodowy Dzień Pokoju.  Kiedy zastanawiam się nad ostatnimi wydarzeniami związanymi z Brexitem, jest dla mnie jasne, bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, że rząd Wielkiej Brytanii musi zrobić absolutnie wszystko, aby nie wykorzystywać ‘problemu irlandzkiego’ jako narzędzia do swojej "gry politycznej”.  Nie może również narażać na ignorowanie żadnego z przyjętych międzynarodowych traktatów, a musi zdecydowanie, przede wszystkim, zrobić wszystko, aby ochronić pokoju na wyspie Irlandii.

Michał Siewniak

Author’s Posts