Mąż największej ofiarodawczyni brytyjskiej Partii Konserwatywnej był potajemnie finansowany przez rosyjskiego oligarchę, mającego bliskie związki z prezydentem Władimirem Putinem - wynika z dokumentów FinCEN Files, przytoczonych w poniedziałek prezez stację BBC.

Dziennikarze nadawanego w BBC programu Panorama uczestniczyli w śledztwie prowadzonym przez Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych (ICIJ) na temat prania pieniędzy w największych światowych bankach, którego wyniki opublikowano w niedzielę wieczorem.

Jak podaje BBC, ujawnionych w toku śledztwa ICIJ dokumentów - FinCEN Files - wynika, że Władimir Czernuchin otrzymał w 2016 r. 8 mln dolarów od firmy zarejestrowanej na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych, która jest powiązana z rosyjskim oligarchą Sulejmanem Kerimowem. Kerimow jest właścicielem największej kopalni złota w Rosji i członkiem wyższej izby rosyjskiego parlamentu. Od 2016 r. prowadzone jest przeciwko niemu śledztwo we Francji w sprawie oszustw podatkowych, a w 2018 r. został objęty amerykańskimi sankcjami jako jedna z osób "odgrywających kluczową rolę w prowadzeniu szkodliwych działań Rosji".

Czernuchin był w przeszłości wiceministrem finansów Rosji, już za czasów Władimira Putina, ale w 2004 r. po zwolnieniu ze stanowiska, wyjechał do Wielkiej Brytanii. Zarówno on, jak i jego żona Lubow, mają brytyjskie obywatelstwo. Jak wynika z danych komisji wyborczej, Lubow Czernuchina w ciągu ostatnich ośmiu lat przekazała Partii Konserwatywnej dotacje w wysokości ok. 1,7 mln funtów, w tym 335 tys. funtów w okresie od stycznia do lipca tego roku, stając się największą w historii ofiarodawczynią tego ugrupowania. Za część z tych dotacji, uzyskała możliwość spędzenia czasu z trzema ostatnimi premierami Wielkiej Brytanii.

Przekazywanie darowizn przez Czernuchinę na rzecz Partii Konserwatywnej rozpoczęło się w 2012 r. Zdecydowana większość - ponad 1,5 mln funtów - miała miejsce po tym, gdy 29 kwietnia 2016 r. jej mąż otrzymał 8 mln dolarów od firmy związanej z Kerimowem, choć - jak zaznacza BBC - nie jest jasne, czy jakakolwiek część z tych konkretnych pieniędzy trafiła do konserwatystów.

Płatność w wysokości 8 mln dolarów na rzecz Czernuchina została dokonana przez firmę offshore o nazwie Definition Services, która była kontrolowana przez dzieci Kerimowa. Z dokumentów wynika, że majątek firmy był finansowany przez ich ojca i to właśnie Kerimow miał osobiste relacje z Czernuchinem.

Darowizny Czernuchinej dały jej dostęp do najwyższych rangą członków brytyjskiego rządu. W 2014 r. zapłaciła 160 tys. funtów za grę w tenisa z ówczesnym premierem Davidem Cameronem oraz ówczesnym burmistrzem Londynu i obecnym szefem rządu Borisem Johnsonem. W kwietniu 2019 r. w zamian za 135 tys. funtów została zaproszona na kolację dla pań z gabinetem premier Theresy May w luksusowym hotelu, zaś w lutym tego roku ponownie wylicytowała - za 45 tys. funtów - grę w tenisa z Johnsonem. Jej prawnicy zapewniają, że darowizny nie są obciążone żadnymi związkami z Kremlem.

Śledztwo ICIJ oparte jest analizie ponad 2,5 tys. tajnych dokumentów z biura amerykańskiego Departamentu Skarbu - Financial Crime Enforcement Network (FinCEN). Banki przesyłały tu wypełniane przez swoich pracowników raporty dotyczące podejrzanych transakcji finansowych. Tylko w ubiegłym roku wysłano ich ponad 2 mln. Banki są zobowiązane do podjęcia działań w przypadku zauważenia podejrzanych transakcji finansowych, ale w wielu przypadkach tego nie robiły. Transfer pieniędzy z Definition Services na konto Czernuchina został przeprowadzony za pośrednictwem Deutsche Banku.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)